Pozzo di S. Patrizio par Jaco Verheul

Hoewel hij uit 1527 stamt, is de waterput echt heel futuristisch uitgerust, Hij heeft een spiraalvormige structuur met twee trappen die identiek is aan die van DNA, dat echter pas vier eeuwen daarna ontdekt zou worden. Clemens VII nam zijn toevlucht tot Orvieto nadat de landsknechten Rome bestormd hadden.

De paus was geobsedeerd door het idee dat hij verstoken zou zijn van watervoorzieningen, dus gaf hij architect Antonio da Sangallo de Jongere opdracht een waterput te ontwerpen die het fort van Albornoz kon bedienen en een goede watervoorziening garandeerde in geval van een invasie.’

Dat herinnerde me aan een interessant verhaal over deze put dat ik laatst op de website Italia Magia las en waarvan ik jullie vanmiddag deelgenoot mag maken:

‘Orvieto is een van de mooiste steden van Umbrië. De duomo is de trots van de stad. Maar minstens even intrigerend is de put van Sint-Patrick. Hij is zo diep dat hij tot in het vagevuur reikt… En op de koop toe heeft hij ook nog echte ‘bordeeltrappen’. Nee, de Pozzo di San Patrizio is niet zomaar een waterput.

In het oostelijke uiteinde van de bovenstad, naast de resten van een Etruskische tempel, ligt de Pozzo di San Patrizio. Deze waterput uit 1527 is een technisch hoogstandje. Hij is 62 meter diep en wordt omgeven door een schacht met 72 boogvensters die voor natuurlijk licht zorgen.

De schacht bevat twee brede, aparte wenteltrappen met telkens 248 treden. De ene trap diende voor het verkeer naar beneden en de andere voor het verkeer naar boven, want de ezels die zorgden voor de waterbevoorrading van de stad mochten niet met elkaar in botsing komen. Helemaal beneden is er een bruggetje dat de overgang maakt van de neergaande naar de opgaande trap.

Toen de waterput pas voltooid was, bleken de inwoners van Orvieto zo onder de indruk van de diepte dat ze dachten dat de put recht naar het vagevuur leidde, ook al werd er door de ezels geen vuur maar water naar boven gehaald… Een oude legende over een put die bekend stond als ‘Het vagevuur van Sint-Patricius’ leverde de naam voor deze ingenieuze constructie.

Het systeem van de gescheiden trappen zou dan weer geïnspireerd zijn op de trappen van een Romeins bordeel, waar de naar binnen en naar buiten gaande bezoekers liever niet met elkaar in contact wilden komen, zo vertelt een lokale gids. Via bordeeltrappen naar het vagevuur… Se non è vero, è ben trovato!’